کاربردهای نقشۀ ذهنی (سری مقالات سیر تا پیاز نقشۀ ذهنی mindmap)

کاربردهای نقشۀ ذهنی

اگر مقالات قبلی سایت درباره نقشه ذهنی را مطالعه کرده اید، به شما تبریک می گویم. شما تا حد زیادی با نقشه های ذهنی آشنا شده اید. در این مطلب نیز با کاربردهای نقشه ذهنی آشنا می شوید. کاربردهای نقشۀ ذهنی بسیار زیاد است، بنابراین آن را فقط برای مطالعۀ قبل از امتحان به کار نبرید. همیشه می توان از نقشۀ ذهنی استفاده کرد.

دریافت اطلاعات به صورت شفاهی:

در کلاس درس یا جلسات مباحثه می توان از نقشۀ ذهنی به عنوان ابزاری مناسب برای ثبت اطلاعات و سازماندهی موضوعات استفاده کرد. سخنان فردی را می توان با استفاده از نقشۀ ذهنی به نکاتی برجسته و نیز رابطۀ بین آن نکات تبدیل کرد.  نتیجۀ کار می تواند هم روشنگر و هم شگفت انگیز باشد.

نقشۀ ذهنی ممکن است جنبه هایی از علایق معلم را نیز برملا سازد. برای مثال تصور کنید معلم شما اعلام می کند که موضوع کلاس درس سلول های خون است.

اما به جای اینکه بحث او در یادداشت برداری شما دارای سه شاخۀ اصلی شامل گلبول های قرمز، گلبول های سفید و پلاکت ها باشد، مشاهده می کنید که هفتاد درصد نقشۀ ذهنی به کمبود سلول های داسی شکل اختصاص یافته است. بنابراین نتیجه می گیرید که این نوع بیماری نزد معلم شما مهم است، در حالی که ربطی به موضوع کلاس ندارد.

اگرچه با طرح کردن این نتیجه گیری احتمالاً مورد تشویق قرار نخواهید گرفت، اما شاید شما بتوانید به معلم خود گوشزد کنید که برنامۀ درسی را رعایت نماید.

دریافت اطلاعات به صورت تصویری:

اطلاعاتی که به صورت تصویری ارائه شد، مانند اجرای عملی، فیلم، اسلاید و … اثر قوی تری بر ذهن دارند؛ زیرا این گونه آثار از توانایی های بیشتری از مغز، مانند حرکت و تشخیص رنگ و حجم به علاوۀ قوّۀ شنیداری بهره می گیرند.

اگر به یک موضوع، تصویری را مرتبط سازیم، یادآوری آن آسان تر می شود. تصویر قرمز شدن کاغذ تورنسل در اسید در ذهن بیشتر می ماند تا توضیح شفاهی و یا نوشتاری دربارۀ این واکنش شیمیایی.

در این حالت نقشۀ ذهنی مانند دفترچۀ یادداشتی عمل می کند که تصاویر آزمایش های علمی گذشته را در ذهن زنده می سازد و یا صحنه هایی از رخدادهای تاریخی را یادآوری می کند. تصاویر نمادین حتی اگر خوب هم ترسیم نشده باشند، می توانند در یادآوری مطالب نقشی کلیدی ایفا کنند.

پردازش اطلاعات نوشتاری:

مطالعۀ کتاب های درسی، رمان، نمایش نامه، مجلات و … این مزیت را دارد که می توان سرعت یادگیری را تنظیم نمود. در این حالت انسان اختیار کامل دارد که چه مقدار از چه منبعی را مطالعه کند.

بدیِ مطالعۀ کتاب این است که از تأثیر تصاویر، تأکید لفظی، تحریک بصری و یا تعاملی که در ارائۀ مطالب توسط شخصی دیگر وجود دارد بی بهره می شویم. بدین ترتیب یادگیری از طریق مطالعه تا حدی دشوار است، چرا که برای فهم مطلب تنها می مانیم و باید فقط به توانایی های ذهنی خود تکیه کنیم.

قوۀ تخیل ما می تواند جایگزینی برای حرکت، تأکید و یا محرک های تصویری باشد. شاید از این طریق بتوان به صورت ظاهری مقداری در ذهن اثرگذاری کرد. اطمینان می دهم که کار ساده ای نیست به خصوص اگر متنی که در دست دارید مثلاً دربارۀ فیزیک کوانتوم باشد.